29 May 1453, sad day. The fall of Constantinople officially marked
the beginning of the greatest time and the cruellest occupation and
slavery Greeks and all mankind have ever known. The sadness of the Greeks
because of the fall of Constantinople and Agia Sophia
is described in a characteristic way in our demotic poetry.
"They took the City, they took it, they took Salloniki
They took and Agia Sophia, the Grand
Monastery
With the four hundred gongs
and the sixty-two bells
Every bell and a priest and every priest and a deacon.
After the Fall four hundred years of hard bondage followed. The
Greeks became “ragiades”,
slaves who suffered from the Turks. Despite the persecutions, Greeks
suffered but managed to preserve their national consciousness thanks to
three elements. The Greeks shared common origin, the “omoaimon”,
common language, the “omoglotton” and common
religion, the “omothriskon”.
But hope and faith in freedom were not extinguished. Almost after
1700 there are intense efforts to awake the enslaved Greek nation in
order to revolt. One of the main
figures of this effort was the martyr rebel Rigas
Ferraios or Velestinlis.
In order to guide the enslaved to revolt, Rigas
in his "Thourio" (a rebel poem)
written in 1797 with typical images, he describes the sad plight of
slaves and exclaims :
"Till when will we have to live, brothers, in narrow streets
alone like lions on the ridges and
the mountains
Inhabiting caves and seeing the branches
Seeing the world and the bitter slavery?
Losing siblings, Homeland and parents,
Friends, our children and all of our relatives? "
(Thourios, Lyrics. 1-6).
Rigas urges the Greeks for revolution with the
typical phrase
"What are your benefits if you live in slavery?
Better is one hour of free life
Than forty years of slavery and prison "
So, Greeks start slowly to think about revolution. The struggle at
Souli, is the beginning of their freedom. The
Greeks could not stand to live longer hunted and enslaved. Death was
preferable. This was seen by the women of Souli
in Zalogo in 1803, when they chose to fall off
the cliff with their children and singing “"On land a fish cannot
live neither a flower on the sand, neither the women of Souli can live without freedom". This can also
be seen by the Holocaust at Kougi of Souli also in 1803, when the monk Samuel blew up the
powder and was killed along with many others in order to avoid to fall
into the hands of the Turks. It’s better to die than live as a slave.
But it took twenty years for the great uprising in 1821 to begin.
An uprising that everybody wanted and prepared long ago. The “Filiki Etaireia” (friendly
company) was founded in 1814 in Odessa, Russia by Emmanuel Xanthos, and
Athanasios Tsakalof Nikolaos Skoufas. This secret organization with the purpose of
awakening the enslaved nation and its liberation from the Turks, spread
throughout Greece. The Greeks were now getting prepared for the
revolution.
The Greek revolution was launched against the Turks on March 25, 1821,
the day when our Church celebrates the Annunciation. With the help of
Bishop Palaion Patron Germanos
the leaders of the rebellion sweared in Kalavryta, Agia Lavra to struggle for the liberation of the nation.
This war of independence was holy. All Greeks were saying "FREEDOM
OR DEATH", “Eleftheria i
Thanatos”.
The first city of Greece which was liberated was Kalamata on March 23.
Victories Followed in Tripoli, in Valtetsi,
in Dervenakia,
in Hani of Gravia, in Faliro,
in Livadia and in Karpenisi.
In the sea, Kanaris burned the flagship of
Kara-Ali in Chios, and Miaoulis, Papanikolis, Bouboulina and
Mavrogenous crashed Turkish ships in all the
naval battles where they fought.
The struggle of the enslaved and desperate Greeks for freedom revealed
heroes whose names engraved with gold letters stayed and will stay
forever, because they are examples of sacrifice, effort and struggle.
Kolokotronis, Papaflessas,
Nikitas, Odysseas Androutsos
Georgios Karaiskakis, Markos Botsaris, Athanasios Diakos,
Petrobeis Mavromichalis, Kitsos
Tzavelas, Ioannis Makriyannis, Konstantinos Kanaris,
Andreas Miaoulis, Alexandros and Demetrius
Ypsilanti, Bouboulina, Manto
Mavrogenous, Papanikolis
and so many others.
Courage and sacrifice crowned the victories of the Greeks and gave
them freedom. Thanks to them, we now live free.
But the struggle had dramatic consequences and many known and unknown
Greeks were killed.
Athanasios Diakos who is known in
history for his bravery ,had a the horrible death. He had said,
"Look at the time death chose to take me, now when branches and
grass are flowering."
In June 1821, "Ieros Lohos" (or The Holy Company in english) fell in battle of Dragatsani.
In March 1822 came there was a massacre in Chios, which turned to be a
disaster and in June 1824 Psara were destroyed by the Turkish fleet.
Thousands were dead and tortured. The sacrifice of the Greeks inspired
the French painter Delacroix (read as Delakroua)
to paint the work the "Massacre at Chios" and Dionysios Solomos to write
"At Psara at the black ridge the lonely glory walking, hails
brilliant lads ..."
Papaflessas on 20 May 1825
with three hundred other guys fell in Maniaki
fighting Ibrahim who after the battle, approached the dead Papaflessas and kissed him on the forehead in
recognition of his bravery and selfless courage.
The "heroic exit" of the Greeks to escape the lengthy siege of
the Turks and Egyptians, took place at the town of Messologhi.
Georgios Karaiskakis fell in 1827 at the Battle
of Athens. Leaders and thousands of other famous and anonymous Greeks
have shed their blood for freedom.
The struggle of the Greeks for freedom touched not only Europe but the
entire world. Philhellenism became a powerful movement that helped and
supported the struggle for liberation and the recognition of the Greek
state.
First Haiti, this Caribbean country, in a letter sent by the Chairman,
Jean Pierre Bouagieux in 1822, recognized the
Greek Revolution and Greece as an independent state. The President of
America, Monroe, in a decree of 1822 supported the struggle of the Greeks
for their Independence despite the fact that America was under a policy
of neutrality with regard to the issues of Europe.
The struggle and the views of the Greeks for liberation from the
brutal Ottoman slavery was expressed in the Greek constitutions. Greece
is one of the first countries to ban slavery in modern history,
immediately after the national liberation in 1821. The constitutions of
1822, 1823 and as of 1844 state that "in the Greek state, a man
cannot be sold or bought. If a man who is a slave arrives at the Greek
territory, he is free from his master and cannot be bought from him again."
‘Today we enjoy the freedom offered by the struggle of our
ancestors. We can say that the message sent by the Greeks in 1821 to the
world can be found written with a few words under the statue of Theodoros
Kolokotronis, in Syntagma Square in Athens, in
front of the Old Parliament Building, It says: " Advance on your
horse brave general through the centuries teaching the peoples how the
slaves can become free."
25η ΜΑΡΤΙΟΥ
ΗΜΕΡΑ ΔΙΠΛΟΥ
ΕΟΡΤΑΣΜΟΥ
29
Μαϊου 1453,
αποφράδα
ημέρα. Η πτώση
της
Κωνσταντινούπολης
σηματοδότησε
επίσημα την
αρχή της πιο
μεγάλης χρονικά
και της πιο
σκληρής
κατοχής και
σκλαβιάς που
γνώρισε ποτέ
ο Ελληνισμός
και όλη η
ανθρωπότητα.
Ο θρήνος των
Ελλήνων για
την πτώση της
Πόλης και το
χαμό της Αγια
Σοφιάς
αποδίδεται με
χαρακτηριστικό
τρόπο στη
δημοτική μας
ποίηση.
«Πήραν
την Πόλη πήρα
την, πήραν τη
Σαλλονίκη
Πήρανε
και την Αγια
Σοφιά το Μέγα
Μοναστήρι
Με
τετρακόσια
σήμαντρα κι
εξήντα δυό
καμπάνες
Κάθε
καμπάνα και
παπάς κάθε
παπάς και
διάκος.
Ακολούθησαν
τετρακόσια
χρόνια
σκληρής
σκλαβιάς. Οι
Έλληνες
μετατράπηκαν
σε ραγιάδες,
σε σκλάβους
που υπέφεραν
από τον
τουρκικό
ζυγό. Παρά
τους διωγμούς
όμως που
υπέστησαν
κατόρθωσαν να
διατηρήσουν
την εθνική
τους
συνείδηση
χάρη σε τρία
στοιχεία. Το
ομόαιμον
(δηλαδή η
συνείδηση ότι
είχαν κοινή
καταγωγή), το
ομόγλωττον
(δηλαδή η
κοινή τους
γλώσσα η
ελληνική ) και
το ομόθρησκον
(δηλαδή η
κοινή τους
θρησκεία, η
ορθοδοξία).
Όμως η
ελπίδα και η
πίστη τους στην ελευθερία
δεν έσβησε.
Ήδη μετά το 1700
αρχίζουν να
γίνονται
έντονες οι
προσπάθειες
αφύπνισης του
σκλαβωμένου
ελληνικού
έθνους για να
επαναστατήσει.
Από τις
κυριότερες
μορφές αυτής
της προσπάθειας
ήταν ο
πρωτομάρτυρας
επαναστάτης
Ρήγας Φερραίος
ή
Βελεστινλής. Για να
ωθήσει τους
σκλαβωμένους
έλληνες στον
τιτάνιο του
πολέμου
αγώνα, ο Ρήγας
στο “ΘΟΥΡΙΟ” το 1797
με
χαρακτηριστικές
εικόνες
περιγράφει
την θλιβερή
κατάντια των
ραγιάδων και
αναφωνεί;
«Ως
πότε
παλληκάρια να
ζούμεν στα
στενά
Μονάχοι
σαν λιοντάρια
στες ράχες τα
βουνά
Σπηλιές
να κατοικούμεν,
να βλέπωμεν
κλαδιά
Να
φεύγουμ' απ'
τον κόσμο, για
την πικρή
σκλαβιά;
Να
χάνωμεν
αδέλφια
Πατρίδα και
γονείς
Τους
φίλους τα
παιδιά μας κι'
όλους τους
συγγενείς ;»
(Θούριος,
στίχ. 1-6).
Και
ο ίδιος
προτρέπει
τους Έλληνες
στην επανάσταση
με τη χαρακτηριστική
φράση
«Τί
σ' ωφελεί άν
ζήσης και
είσαι στην
σκλαβιά;
Καλλιό
'ναι μιάς ώρας
ελεύθερη ζωή
Παρά
σαράντα
χρόνοι
σκλαβιά και
φυλακή»
Έτσι,
σιγά σιγά
ωριμάζει
στους Έλληνες
η ιδέα της επανάστασης.
Ο αγώνας των
Σουλιωτών,
είναι η αρχή για
την ελευθερία.
Οι Έλληνες
δεν άντεχαν
άλλο να ζουν
κυνηγημένοι
και
σκλαβωμένοι.
Ο θάνατος
ήταν
προτιμότερος.
Αυτό έδειξαν
τόσο οι
Σουλιώτισσες
στο Ζάλογγο
στα 1803, όταν
προτίμησαν να
πέσουν
χορεύοντας
στον γκρεμό
αγκαλιά με τα
παιδιά τους
και
τραγουδώντας
«Στην στεριά
δεν ζει το
ψάρι, ούτε
ανθός στην
αμμουδιά και
οι
Σουλιώτισσες
δεν ζούνε
δίχως την
ελευθεριά» όσο και
το ολοκαύτωμα
στο Κούγκι
του Σουλίου
επίσης το 1803,
όταν ο
Καλόγερος
Σαμουήλ
ανατίναξε την
πυριτιδαποθήκη
και σκοτώθηκε
μαζί με άλλους
πολλούς για
να μην πέσουν
στα χέρια των
Τούρκων.
Και
χρειάστηκαν
αλλά είκοσι
και πλέον έτη
για τον
μεγάλο
ξεσηκωμό το 1821. Έναν
ξεσηκωμό που
όλοι ποθούσαν
και
προετοιμαζόταν
από καιρό. Στα
1814 ιδρύθηκε
στην Οδησσό
της Ρωσίας η
φιλική
εταιρεία από
τους
Εμμανουήλ Ξάνθο,
Νικόλαο
Σκουφά και
Αθανάσιο
Τσακάλωφ. Η
μυστική αυτή
οργάνωση με
μόνο σκοπό
την αφύπνιση
του
σκλαβωμένου
γένους και
την
απελευθέρωση
από τους
Τούρκους,
εξαπλώθηκε σε
όλη την
Ελλάδα και
προετοίμασε
ψυχολογικά τους
Έλληνες για
την επανάσταση.
Επίσημη
έναρξη της
επανάστασης
των Ελλήνων
κατά των Τούρκων
ορίστηκε η 25η
Μαρτίου 1821,
δηλαδή η
ημέρα που η
Εκκλησία μας
γιορτάζει τον
Ευαγγελισμό
της Θεοτόκου.
Ο επίσκοπος
Παλαιών
Πατρών
Γερμανός
όρκισε τους
καπεταναίους στα
Καλάβρυτα,
στην Αγία
Λαύρα
για ένα
αγώνα
απελευθερωτικό
και
ταυτόχρονα
ιερό. Αγώνα ο
οποίος
έδειχνε μόνο
ένα δρόμο
«ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή
ΘΑΝΑΤΟ».
Η
πρώτη πόλη
της Ελλάδας
που
απελευθερώθηκε
ήταν η
Καλαμάτα και
μάλιστα δύο
ημέρες
νωρίτερα στις
23 Μαρτίου.
Ακολούθησαν
οι νίκες, στην
Τρίπολη, στο Βαλτέτσι,
Δερβενάκια,
στο Χάνι της
Γραβιάς, το
Φάληρο, τη
Λειβαδιά, το
Καρπενήσι.
Αλλά και στη
θάλασσα ο
Κανάρης έκαψε
τη Ναυαρχίδα
του Καρά-Αλή
στη Χίο, και οι
Μιαούλης,
Παπανικολής,
Μπουμπουλίνα
και
Μαυρογένους
συνέτριψαν τα
τουρκικά
πλοία σε όλες
τις ναυμαχίες
που έδωσαν.
Ο
αγώνας των
σκλαβωμένων
και
απελπισμένων
Ελλήνων για
την ελευθερία
ανέδειξε
ήρωες που τα
ονόματά τους
χαραγμένα με
χρυσά
γράμματα
έμειναν και
θα μείνουν
στους αιώνες,
γιατί
αποτελούν
παραδείγματα
θυσίας και
διδάγματα
προσπάθειας
και αγωνιστικότητας.
Κολοκοτρώνης,
Παπαφλέσσας,
Νικηταράς,
Οδυσσέας Ανδρούτσος,
Γεώργιος
Καραϊσκάκης,
Μάρκος
Μπότσαρης,
Αθανάσιος
Διάκος,
Πετρόμπεης
Μαυρομιχάλης,
Κίτσος
Τζαβέλας,
Ιωάννης
Μακρυγιάννης,
Κωνσταντίνος
Κανάρης,
Ανδρέας
Μιαούλης,
Δημήτριος και
Αλέξανδρος
Υψηλάντης,
Μπουμπουλίνα,
Μαντώ,
Μαυρογένους,
Παπανικολής
και τόσοι
άλλοι.
Το
θάρρος και η
αυτοθυσία
έστεψαν τις
νίκες των
Ελλήνων και
τους χάρισαν
την
ελευθερία. Χάρις
σε αυτούς
εμείς σήμερα
ζούμε
ελεύθεροι..
Όμως
ο αγώνας
αυτός είχε
και δραματικά
γεγονότα και
τους δικούς
του μάρτυρες
επώνυμους
αλλά και
ανώνυμους
έλληνες.
Κυριότερη
μορφή ο
Αθανάσιος
Διάκος που
έμεινε στην
ιστορία για
τη
γενναιότητά
του ,το φρικτό
θάνατο που
είχε αλλά και
τα τελευταία
του λόγια
"Για δες
καιρό που διάλεξε
ο χάρος να με
πάρει τώρα
που ανθίζουν
τα κλαδιά και
βγάζει η γη
χορτάρι".
Τον
Ιούνιο του 1821 ο
«Ιερός Λόχος»
έπεσε στη
μάχη του Δραγατσανίου.
Τον
Μάρτιο του 1822
ήρθε η
καταστροφή-σφαγή
της
Χίου και τον
Ιούνιο του 1824 η
καταστροφή
των Ψαρών από
τον τουρκικό
στόλο.
Χιλιάδες
νεκροί,
φοβερά βασανιστήρια.
Η θυσία των
Ελλήνων
ενέπνευσαν
τον Γάλλο
Ζωγράφο
Νταλακρουά να
ζωγραφίσει το
έργο η “Καταστροφή
της Χίου” και
τον Διονύσιο
Σολωμό
να γράψει
“Στων Ψαρών
την ολόμαυρη
ράχη περπατώντας
η δόξα μονάχη,
χαιρετά τα
λαμπρά
παλικάρια...”
Ο
Παπαφλέσσας
στις 20 Μαΐου 1825
με τριακόσια
παλικάρια σας
άλλος
Λεωνίδας,
έπεσε στο
Μανιάκι της
Πελοποννήσου
πολεμώντας
τον Ιμπραήμ ο
οποίος μετά
τη μάχη
πλησίασε τον
νεκρό
Παπαφλέσσα
και τον
φίλησε στο
μέτωπο σε
ένδειξη
αναγνώρισης
της
γενναιότητας
και του
ανιδιοτελούς
θάρρους του.
Η
Μαρτυρική
πόλη του
Μεσολογγίου
έμεινε στην
ιστορία
γνωστή για
την “ηρωική
έξοδο” των
Ελλήνων για να
γλιτώσουν από
την πολύμηνη
σκληρή
πολιορκία των
Τούρκων και
Αιγυπτίων του
Ιμπραήμ.
Ο
Γεώργιος
Καραϊσκάκης
έπεσε το 1827 στη
μάχη των Αθηνών.
Οπλαρχηγοί
και χιλιάδες
άλλοι
επώνυμοι και
ανώνυμοι
Έλληνες
έχυσαν το
αίμα τους για
την ελευθερία.
Ο
αγώνας των
Ελλήνων για
ελευθερία
συγκίνησε όχι
μόνο την
Ευρώπη αλλά
όλο τον κόσμο.
Ο φιλελληνισμός
έγινε κίνημα
ισχυρό που
βοήθησε και
ενίσχυσε τον
απελευθερωτικό
αγώνα και
στην
αναγνώριση του
ελληνικού
κράτους.
Πρώτη
η Αιτή αυτή η
χώρα της
Καραϊβικής το
1822, με επιστολή
που απέστειλε
ο πρόεδρός
της, Ζαν
Πιερ Μπουαγιέ,
αναγνώρισε την
Ελληνική
Επανάσταση
και την
Ελλάδα ως
ανεξάρτητο
κράτος ενώ ο
Πρόεδρος της
Αμερικής
Μονρόε σε
διάγγελμά το 1822
τάχθηκε υπέρ
του αγώνα των
Ελλήνων για
την
Ανεξαρτησία τους
παρά το
γεγονός ότι η
Αμερική
βρισκόταν σε
καθεστώς
πολιτικής
ουδετερότητας
σε σχέση με τα
ζητήματα της
Ευρώπης.
Ο
αγώνας και οι
απόψεις των
Ελλήνων για
απελευθέρωση
από την
στυγνή
Οθωμανική
δουλεία
εκφράστηκαν
και στα
ελληνικά
συντάγματα. Η Ελλάδα
είναι από τις
πρώτες χώρες
που
απαγόρευσε
στη νεότερη
ιστορία τη
δουλεία,
αμέσως μετά
τον εθνικοαπελευθερωτικό
αγώνα του 1821. Το σύνταγμα του 1822, του 1823 όπως
και του 1844
όριζαν ότι
«εις την
ελληνική
επικράτειαν
ούτε πωλείται
ούτε
αγοράζεται
άνθρωπος.
Αργυρώνητος
δε παντός
γένους και
πάσης
θρησκείας,
άμα πατήσας το
Ελληνικό
έδαφος, είναι
ελεύθερος και
από τον δεσπότην
αυτού
ακαταζήτητος».
‘Έχοντας
εμείς σήμερα
απολαύσει
τώρα την
ελευθερία που
πρόσφερε ο
αγώνας των
προγόνων μας,
μπορούμε να
πούμε ότι το
μεγάλο
μήνυμα
που έστειλαν
οι Έλληνες το 1821
στον κόσμο αναφέρεται
με λίγες
λέξεις στο
επίγραμμα του
έφιππου
ανδριάντα του
αρχιστρατήγου
Γέρου του
Μοριά Θεοδώρου
Κολοκοτρώνη
που δεσπόζει, στην
ομώνυμη
πλατεία στην
Αθήνα,
μπροστά από
την Παλαιά
Βουλή των
Ελλήνων
«Έφιππος χώρει
γενναίε
στρατηγέ ανά
τους αιώνας
διδάσκων τους
λαούς πως οι
δούλοι
γίνονται
ελεύθεροι».
|
